La(m)pourdié
Arctium minus
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Lampourdoun, Tiro-péu, Arrapo-péu, Rapo-pèu, Erbo-de-la-jaunisso.
Noms en français : Petite bardane, Bardane à petites têtes.
Descripcioun :Lou lapourdié es uno planto bèn couneigudo dis enfant que "se foutien lei pegot dins lei chavus" G. Didon (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Se destrìo de Arctium lappa qu'a si pecou de flour mens long (< 2 cm) e si ramo que retoumbon.
Usanço :"Lou lapourdié es uno bouono tisano [...] es un "dépuratif fantastique" ! Prenès la racino [...] oh petard ! Lou lapourdié, sitot que lei gènt èron un pau patraco, li fahien de tisano de lapourdié : lei netejavo va !" (Ibid.). "E en meme tèms lou mounde lei coupavon, aquélei planto, pasqué entre passavo l'avé, lei chabro, senoun restavo tout coula à la lano, lei bèsti remassavon tout "D. Camatte (Ibid.).
Port : Grando erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Arctium
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Arctium minus (Hill) Bernh., 1800
(= Lappa minus )
Ipno-di-fueio-de-ciprès
Hypnum cupressiforme
Hypnaceae
Nom en français : Hypne cypres.
Descripcioun :Aquelo mousso pluroucarpo proun coumuno se pòu vèire un pòu d'en pertout tant que lou relarg èi pas trop sè o bagna. Pòu faire de gràndi tepo. La formo e la taio soun uno pau chanjadisso, se fau fisa à la fueio pèr se pas engana. Aquéli soun en formo de daio, clinado devers lou bas e devènon de mai en mai fino vers lou bout. I'a generalamen pas de costo (o courto e doublo au microuscope).
Usanço :Se pòu engana emé d'aùtri Hypnum coume Hypnum andoi qu'a un oupercule mamelouna o Hypnum jutlandicum que se recounèis à sa coulour blanquinouso.
Port : Pluroucarpo
Taio : 3 à 8 cm
Fueio : 1 à 2,2 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hypnum
Famiho : Hypnaceae
Ordre : Hypnales
Coulour de la flour :
Petalo : 0,7 à 1,2 cm
Ø (o loungour) flour : Coumplet
Flourido :
Autouno
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 10 à 1800 m
Aparado : Noun
Setèmbre à desèmbre
Liò : Roco
- Sòu
- Souco
- Legno
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Oulartico
Ref. sc. : Hypnum cupressiforme Hedw., 1801